អាកាសធាតុ៖ រឿង ៥ យ៉ាងដែលអ្នកគួរដឹងអំពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុសព្វថ្ងៃនេះ

  • 2022-03-03 23:00:00
  • ចំនួនមតិ 0 | ចំនួនចែករំលែក 0

តាមរយៈរបាយការណ៍ថ្មីមួយដែលបានចេញផ្សាយនៅសប្តាហ៍នេះដោយ ក្រុមប្រឹក្សាអន្តររដ្ឋាភិបាលស្ដីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (Intergovernmental Panel on Climate Change - IPCC) បានរាយការរណ៍អំពីមូលហេតុ ផលប៉ះពាល់ និងដំណោះស្រាយចំពោះការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។

របាយ​ការណ៍​នេះ​បាន​ផ្តល់​ការ​ចង្អុល​បង្ហាញ​យ៉ាង​ច្បាស់​លាស់បំផុត​ តាំងពីដើមរហូត​មក​ដល់​ពេល​បច្ចុប្បន្ន ​នៃ​របៀប​ដែល​ពិភព​លោក​កាន់តែក្តៅឡើង​ជាង​មុន និងកំពុង​តែមាន​ឥទ្ធិពល​ទៅលើ​ភាវៈរស់​ទាំង​អស់​នៅ​លើ​ផែនដី។

ទាំងនេះគឺជារឿងប្រាំយ៉ាងដែលរបាយ​ការណ៍បានបញ្ជាក់ប្រាប់ ហើយមនុស្សទាំងអស់គួរតែធ្វើការស្វែងយល់ដឹងអំពីរឿងនេះ៖

១. អ្វីៗទាំងអស់គឺអាចអាក្រក់ជាងអ្វីដែលយើងគិតទៅទៀត ផលប៉ះពាល់ទាក់ទងទៅនឹងអាកាសធាតុកំពុងតែវាយលុកពិភពលោកខ្លាំងបំផុង ដូចជាការរលាយផ្ទាំងទឹកកកនៅ ហ្គ្រីនឡែន រហូតដល់ការបំផ្លិចបំផ្លាញនៃប្រភេទផ្កាថ្ម ថ្មប៉ប្រះទឹកជាដើម ហើយប្រហែល ៤០ ភាគរយនៃចំនួនប្រជាជននៅលើពិភពលោកគឺ «ងាយរងគ្រោះ​» ចំពោះផលប៉ះពាល់នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។

២. ការបាត់បង់ និងការខូចខាតទទួលបានការគាំទ្រពីផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ អស់ជាច្រើនឆ្នាំមកនេះប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍បានព្យាយាមធ្វើឲ្យប្រទេសអ្នកមាន ទទួលយកគំនិតនៃការបាត់បង់ និងការខូចខាតយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។ ផលប៉ះពាល់នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុដែលមិនអាចសម្របខ្លួនបាន ការកើនឡើងកម្រិតទឹកសមុទ្រ ការបំភាយឧស្ម័នកាបូនិកជាដើម ដែលប្រទេសអ្នកមានភ័យខ្លាចថាវាជាការខូចខាតនាពេលបច្ចុប្បន្ន និងអនាគតដែលពួកគេបានរួមចំណែក។

៣. បច្ចេកវិទ្យាមិនមែនជាមធ្យោបាយតែមួយកត់នោះទេ យោងតាមក្រុមប្រឹក្សាអន្តររដ្ឋាភិបាលស្ដីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (IPCC) បានប្រាប់ពីការព្រួយបារម្ភថាម៉ាស៊ីនដែលបូមយកឧស្ម័នកាបូនិកពីខ្យល់អាកាសក៏អាចបង្កឲ្យមានការបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិកកាន់តែច្រើន ហើយកម្ដៅក៏កាន់តែកើនឡើងខ្លាំងផងដែរ។

៤. បណ្ដាលទីក្រុងអាចជាការផ្តល់ក្តីសង្ឃឹម ខណៈពេលដែលទីក្រុងធំៗអាចជាចំណុចក្ដៅ វាក៏អាចជាទីកន្លែងនៃការបញ្ចៀសនៃផលប៉ះពាល់អាកាសធាតុបានផងដែរ ដូចជាការដាំដើមឈើឲ្យកាន់តែច្រើននៅតាមអាគារ តាមផ្លូវ តាមសួនជាដើម។

៥. ផលប៉ះពាល់អាចត្រូវបានលុបចោល ប្រសិនបើយើងធ្វើសកម្មភាពទាន់ពេលវេលា ក្រុមប្រឹក្សាអន្តររដ្ឋាភិបាលស្ដីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (IPCC) និយាយថាឱកាស​សម្រាប់​សកម្មភាព​នេះ​នឹង​មាន​រយៈពេល​ត្រឹមតែ​មួយ​ទសវត្សរ៍​នេះ​ប៉ុណ្ណោះ នេះបើតាមរយៈ​របាយការណ៍​ថ្មី​បានបញ្ជាក់។

ប្រសិនបើពិភពលោកអាចកាត់បន្ថយការបំភាយឧស្ម័នកាបូនិកបានកាន់តែច្រើន វានឹងអាចជំរុញការបញ្ចៀសនៅក្នុងគ្រោះមហន្តរាយបានមួយចំនួនធំ។ វាមិនត្រឹមតែការចំណាយទៅលើថាមពលបៃតង និងរថយន្តអគ្គិសនីប៉ុណ្ណោះទេ ការវិនិយោគទៅលើវិស័យអប់រំ ប្រព័ន្ធសុខាភិបាល និង​យុត្តិធម៌​សង្គម​ក៏អាចជួយឲ្យមនុស្សចេះទប់ទល់ទៅនឹង​ឥទ្ធិពល​នៃ​ការ​កើន​ឡើង​នៃ​សីតុណ្ហភាពបានផងដែរ។

ការវិនិយោគទៅលើធម្មជាតិក៏ជាការការពារប្រឆាំងទៅនឹងអ្វីដែលអាចកើងឡើងអាក្រក់បានរហូតដល់ទៅ ៣០-៥០ ភាគរយ ដែលនេះជាការអំពាវនាវរបស់ក្រុមប្រឹក្សាអន្តររដ្ឋាភិបាលស្ដីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (IPCC) ហើយលោក Inger Anderson ប្រធាន​កម្មវិធី​បរិស្ថាន​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​បាន​និយាយ​ថា​ «ធម្មជាតិ​អាច​ជា​អ្នក​សង្គ្រោះ​របស់ពួក​យើង» ប៉ុន្តែលុះត្រាណាតែយើងបានអភិរក្សថែរក្សាវាទុកជាមុនសិន៕

ចុចអានបន្ដ៖ ច្បាប់កូវីដថ្មី៖ មិនចាំបាច់ពាក់ម៉ាស់នៅក្នុងថ្នាក់រៀន និងរោងកុនទៀតទេ

ប្រភព៖ BBC ប្រែ​សម្រួល៖ Chrel Den

អត្ថបទពេញនិយម