កុំបំពុលសង្គម! យកករុណាធម៌ដាក់ខ្លួន ខណៈផ្ទុះការឆ្លងវីរ៉ុសថ្មី កូរ៉ូណាក្នុងពិភពលោក

2020-02-03 10:41:00
ចំនួនមតិ 0 | ចំនួនចែករំលែក 0

អង្គការសុខភាពពិភពលោក ហៅកាត់ WHO បានប្រកាសអាសន្ន អំពីស្ថានភាពនៃការឆ្លងជំងឺរលាកសួត ដែលបង្កឡើងដោយមេរោគកូរ៉ូណាវីរុស ប្រភេទថ្មី។ ជាមួយគ្នានេះ សារព័ត៌មានជាតិ និងអន្តរជាតិបានផ្ដោតការយកចិត្តទុកដាក់ ចុះផ្សាយព័ត៌មានទាន់ហេតុការណ៍ជាបន្តបន្ទាប់គួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍។ បណ្ដាប្រទេសនានា នៅជុំវិញពិភពលោក រួមទាំងប្រទេសកម្ពុជាក៏បានដាក់ចេញនូវវិធានការទប់ស្កាត់ និង កាត់បន្ថយការរីករាលដាលនៃវីរុសថ្មីនេះ ជូនប្រជាពលរដ្ឋកុំឲ្យមានក្ដីបារម្ភ ធ្វើយ៉ាងណាឲ្យមានសុវត្ថិភាពខ្ពស់។

នៅក្នុងកាលៈទេសៈនេះ អ្នកតាំងខ្លួនជាសារព័ត៌មានតាមបណ្ដាញសង្គមក៏មានច្រើនគួរសម បានឆក់ឱកាសល្បី ដោយមិនបានខ្វល់ពីសុខទុក្ខសាធារណៈ បាននាំគ្នាឆ្លៀតបំពុលបរិយាកាស នាំចលាចលក្នុងសង្គម និងពិភពលោក ឲ្យកាន់តែតានតឹងទ្វេដង។ សកម្មភាពរបស់ពួកគេ គឺដើម្បីបម្រើតែប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន សម្រុកចែកចាយព័ត៌មានក្លែងក្លាយ និងឆក់ឱកាសរកលុយតាមរបៀបខុសៗគ្នា លែងខ្វល់ពីក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ។

លោក សំបូរ មាណ្ណារ៉ា ព្រឹទ្ធសាកលវិទ្យាអធិការរង នៃសកលវិទ្យាល័យបញ្ញាសាស្ត្រកម្ពុជា បានប្រាប់ គេហទំព័រ កញ្ញា ថា នេះជាវិបត្តិមួយដែលតែងកើតមាន ស្របពេលមានព្រឹត្តិការណ៍សង្គមអ្វីមួយកើតឡើង។ លោកបន្តថា ក្នុងកាលៈទេសៈដ៏ចាំបាច់នេះ ក្រៅពីអនុវត្តតាមវិធានការរបស់មន្ត្រីជំនាញសុខភាព ក្នុងនាមជាអ្នកសារព័ត៌មានពិត សូមយកករុណាធម៌ មកដាក់ខ្លួន ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានពិតជូនប្រជាពលរដ្ឋ។ សូមកុំឆ្លៀតផ្សាយព័ត៌មាន បំប៉ោងថែមថយគ្រឿង ចុះឡើងដូចសម្ល នាំវឹកវរ ចលាចល និងទាញទម្លាក់តម្លៃសីលធម៌សារព័ត៌មាន និងសង្គមដែលប្រតិបត្តិគោរពព្រះពុទ្ធសាសនា។

ដើម្បីទប់ទល់ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ សម្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានវិជ្ជាជីវៈវិញ បើតាម លោក ម៉ៃ ទិត្យថារ៉ា នាយកប្រតិបត្តិសម្ព័ន្ធអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជាហៅកាត់ថា (Cambo-Ja) បានបញ្ជាក់ថា ពួកគេបានផ្សព្វផ្សាយបានល្អហើយ ប៉ុន្តែគួរតែបង្កើនការសរសេរអត្ថបទបែបពន្យល់ដែលមានតម្លៃ និងប្រភពច្បាស់លាស់ រៀបរាប់ពីវិធីការពារ និងធ្វើម៉េចឲ្យមានសុវត្ថិភាពរស់នៅខ្ពស់ ជាជាងការផ្សាយបំភ័យពលរដ្ឋពីការឆ្លងនៃកូរ៉ូណាវីរុស។

រូបភាព Facebook page Cambo-Ja

ចំណែកឯរដ្ឋាភិបាល ក៏គួរបញ្ចេញ និងផ្សព្វផ្សាយពីស្ថានភាពនៃអ្នកឈឺ ការព្យាបាល និងការវិវិត្តចុងក្រោយឲ្យកាន់តែឆាប់រហ័ស ជាជាងឲ្យក្រុមធ្វើព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ចេញផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានផ្ដេសផ្ដាសនាំចលាចលសង្គម និងប៉ះពាល់ដល់តម្លៃនៃវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន។

ខណៈផ្ទុះការឆ្លងវីរុសកូរ៉ូណានេះដែរ ក្រៅពីក្រុមចុងភៅព័ត៌មាន (ន័យធៀប) ដែលនិយមលេងក្បាច់ថែមគ្រឿង រឿងតូចបំប៉ោងឲ្យធំ គ្មានប្រភពច្បាស់ ឬហៅថា ចងមុងសរសេរឲ្យតែបាន និងធ្វើម៉េចឲ្យតែទាក់ទាញអ្នកអានគ្មានប្រណី ដូចនឹងពាក្យថា ក្អែក១០ ទៅជាក្អែក១០០ ! តាមរយៈសារចែករំលែកតាមបណ្តាញសង្គម មានជនឱកាសនិយម លក់ម៉ាសដំឡើងថ្លៃ តាមអំពើចិត្ត ដែលធម្មតាតម្លៃម៉ាស ចំនួន ២ = ៥០០រៀល ឬ១ប្រអប់ = ជាង ១២.០០០ រៀល បានហក់ឡើងដល់ តម្លៃ ១ប្រអប់ ១២.០០០០រៀល ឬ ៣០ដុល្លារអាមេរិក។

រូបតំណាង

សកម្មភាពនេះ ត្រូវបានអាជ្ញាធរកម្ពុជាបានព្រមានផ្លូវច្បាប់ទៅលើអ្នកលក់ម៉ាស់(Mask) កុំឲ្យដំឡើងថ្លៃខុសធម្មតា ព្រោះអាចប្រឈមនឹងទោសវិច្ឆេតកម្ម ។ នេះបើតាមលោក ផៃ ស៊ីផាន អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល បានថ្លែងក្នុងពិធីសន្និសីទសារព័ត៌មាន ស្ដីពី «វឌ្ឍនភាពក្រសួងបរិស្ថាន និងបច្ចុប្បន្នភាពនៃស្ថានភាព គុណភាពខ្យល់នៅកម្ពុជា» នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៧ ខែមករា។

ចំណុចនេះ លោក ង៉ែត ជូ ទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងអភិវឌ្ឍន៍នៅក្រុមហ៊ុនពិគ្រោះយោបល់ Emerging Markets Consulting ហៅកាត់ (EMC) បានពន្យល់ថា បើតាមគោលការណ៍សេដ្ឋកិច្ច អាចហៅថា ជាការឆ្លៀតឱកាស ជាក់ស្ដែងដូចជារឿងអ្នកម៉ាសខ្លះដំឡើងថ្លៃ។ ប៉ុន្តែបើករណីខ្លះ ការផ្គត់ផ្គង់នៅមានកម្រិត មិនគ្រប់តាមតម្រូវការ ចាំបាច់គឺទំនិញ មិនថាតែម៉ាស នឹងឡើងថ្លៃជាធម្មតា តាមច្បាប់សេដ្ឋកិច្ច។ ក្រៅពីនេះ ក៏ទាក់ទងនឹងសីលធម៌នៃអ្នករកស៊ី ក្នុងករណីថា ពួកគេមានទំនិញនៅក្នុងស្តុកស្រាប់ ហើយឆ្លៀតឱកាសយកមកបញ្ចេញលក់ក្នុងតម្លៃថ្លៃហួសហេតុ។

ឆ្លើយតបនឹងចំណុចនេះ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហា លោក ង៉ែត ជូ យើងទាំងអស់គ្នា អាចបណ្ដុះគំនិត ចេះជួយគ្នា ក្នុងគ្រាមានអាសន្ន ដើម្បីប្រយោជន៍មហាជន។ ចំណែករដ្ឋាភិបាលគួរបង្កើនការផ្សព្វផ្សាយលើកកម្ពស់ស្មារតីគុណធម៌ និងសីលធម៌ ដល់អ្នកជំនួញទាំងអស់ ដើម្បីឲ្យពួកគេយល់ដឹង។

យោងតាមមន្ត្រីជំនាញក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្នប្រទេសកម្ពុជា មិនទាន់មានអ្នកស្លាប់ដោយសាវីរុសកូរ៉ូណា ប៉ុន្តែយើងមានអ្នកឆ្លងវីរុសនេះ ១ករណី លើអ្នកជំងឺជាជនជាតិចិន ដែលបានធ្វើដំណើរមកពី ក្រុង វ៉ូហាន មកកាន់ខេត្តព្រះសីហនុ។

គិតត្រឹម ម៉ោង១០ព្រឹក ថ្ងៃទី៣ ខែកុម្ភៈនេះ បើតាមប្រភពព័ត៌មាន BNO News បានឲ្យដឹងថា នៅប្រទេសចិនមានអ្នកស្លាប់ដោយសារវីរ៉ុសកូរ៉ូណា កើនឡើងដល់ ៣៦១នាក់ និង ១នាក់ទៀតស្លាប់នៅប្រទេសភីលីពីន។ ខណៈអ្នកជំងឺឆ្លងនៅ ២៤ប្រទេសជុំវិញពិភពលោក មានចំនួនជាង ១៧០០០ ហើយ ៤៨០នាក់ បានព្យាបាលជាសះស្បើយ និងត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យចេញពីមន្ទីរពេទ្យ។

រឿងចាំបាច់ដែលអ្នកត្រូវធ្វើដើម្បីការពារខ្លួន ពីការឆ្លងវីរ៉ុសកូរ៉ូណា ៖

១. ឧស្សាហ៍លាងដៃជាមួយនឹងសាប៊ូ ឬទឹកលាងដៃឲ្យបានញឹកញាប់មុនប៉ះពាល់ភ្នែក មុខ និងច្រមុះ

២. បរិភោគបន្លែ ត្រី សាច់ ឆ្អិនៗ ចៀងវាងអាហារឆៅៗ

៣. ទទួលទានទឹកឲ្យបានច្រើនយ៉ាងហោចណាស់ ២ លីត្រក្នុងមួយថ្ងៃ

៤. ចៀសវាងប៉ះពាល់ជាមួយសត្វព្រៃរស់ឬកន្លែងចិញ្ចឹមសត្វដោយគ្មានរបស់ការពារ។ ពិសេស មិនត្រូវបរិភោគសត្វឈឺនិងសត្វស្លាប់ដោយសារជំងឺទេ

៥. លាងសម្អាតឧបករណ៍និងកន្លែងលក់ដូររបស់អ្នកយ៉ាងតិចមួយថ្ងៃមួយដង

៦. ចៀសវាងប៉ះពាល់ជាមួយអ្នកជំងឺដោយគ្មានប្រដាប់ការពារ និងមិនត្រូវខាកស្តោះនៅទីសាធារណៈ

៧. ប្រើប្រាស់ជ្រុញផ្សេងគ្នាចំពោះអាហារឆ្អិននិងឆៅ

៨. បើមិនស្រួលខ្លួន គ្រុនក្តៅ និងក្អក ត្រូវផ្អាកការធ្វើដំណើរ។ ប្រសិនបើពិបាកដកដង្ហើមត្រូវទៅជួបពេទ្យជាបន្ទាន់ដើម្បីទទួលការព្យាបាល

៩. ត្រូវខ្ទប់ច្រមុះ មាត់នៅពេលក្អកឬកណ្ដាស់ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។

សូមរំលឹកថា ប្រសិនបើមានសំណួរ ឬការសង្ស័យទាក់ទងនឹងជំងឺរលាកសួត ដែលបង្កឡើងដោយមេរោគកូរ៉ូណាវីរុស(coronavirus) ប្រភេទថ្មី សូមទូរសព្ទទៅលេខ ១១៥ ដោយឥតគិតថ្លៃពីគ្រប់ប្រព័ន្ធ៕

អត្ថបទ៖ ពៅ រក្សា